ACL LÀ GÌ? ACCESS CONTROL LIST CÓ VAI TRÒ NHƯ THẾ NÀO TRONG MẠNG?

Access Control List (ACL) là một thành phần quan trọng trong hệ thống máy tính và mạng, nó đóng vai trò quyết định trong việc kiểm soát quyền truy cập và bảo vệ thông tin quan trọng.

Trong thế giới kỹ thuật ngày nay, nhu cầu đảm bảo an toàn thông tin và quản lý người dùng trong môi trường mạng ngày càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Việc hiểu rõ hơn về khái niệm và vai trò của Access Control List là cách để bảo vệ thông tin của doanh nghiệp an toàn.

Access Control List là gì?

Access Control List (ACL) là một phương pháp quản lý quyền truy cập trong hệ thống máy tính và mạng bằng các câu lệnh. Nó cho phép bạn xác định rõ ràng ai được phép truy cập vào các tài nguyên (như tập tin, thư mục, dịch vụ mạng) và những hành động nào họ có thể thực hiện trên tài nguyên đó. ACL đóng vai trò quan trọng trong việc bảo mật thông tin, giới hạn quyền truy cập, và quản lý người dùng trong môi trường mạng.

Nhiều người hay cho rằng Access Control List đóng vai trò như một loại tường lửa Stateless. Tuy nhiên nhận định trên là sai:

• ACL (Access Control List): Như đã giải thích ở trên, ACL là một cơ chế quản lý quyền truy cập trong hệ thống máy tính và mạng, cho phép bạn kiểm soát và xác định rõ ràng ai được phép truy cập vào các tài nguyên và hành động nào họ có thể thực hiện trên tài nguyên đó. ACL có thể được triển khai ở cấp độ máy tính, máy chủ, hoặc thiết bị mạng để kiểm soát quyền truy cập.
• Tường lửa Stateless (Stateless Firewall): Tường lửa Stateless là một loại tường lửa mạng hoạt động dựa trên quy tắc thông tin (như địa chỉ IP nguồn và đích, cổng nguồn và đích) mà không theo dõi trạng thái kết nối. Tức là nó xem xét mỗi gói tin riêng lẻ mà không biết hoặc quan tâm đến trạng thái kết nối trước đó. Tường lửa Stateless thường đơn giản và hiệu suất cao, nhưng nó có hạn chế trong việc xử lý các tấn công phức tạp hoặc theo dõi các trạng thái kết nối.

Các thành phần của ACL

ACL thường bao gồm các thành phần sau:

• Principal: Đây có thể là người dùng cụ thể, nhóm người dùng, hoặc các tài khoản hệ thống khác. Principal là thực thể mà bạn muốn kiểm soát quyền truy cập cho.
• Permission: Được xác định bởi các hành động cụ thể mà principal có thể thực hiện trên tài nguyên, như đọc, ghi, thực thi, xóa, và quản lý.
• Resource: Là tài nguyên mà bạn muốn kiểm soát truy cập, chẳng hạn như tập tin, thư mục, thiết bị mạng, hoặc ứng dụng.

Các phương pháp được dùng trong sử dụng ACL

Các phương pháp thường được sử dụng trong ACL bao gồm:

• DAC (Discretionary Access Control): Trong DAC, chủ sở hữu của tài nguyên quyết định ai có quyền truy cập vào tài nguyên đó và cách họ có thể truy cập. Ví dụ, người tạo ra tập tin có thể quyết định ai có thể đọc, ghi hoặc chỉnh sửa tập tin đó.
• MAC (Mandatory Access Control): Trong MAC, hệ thống quyết định quyền truy cập dựa trên các chính sách bảo mật được xác định trước. Người dùng không thể thay đổi quyền truy cập một cách tự do như trong DAC.
• RBAC (Role-Based Access Control): Trong RBAC, quyền truy cập được gán dựa trên vai trò của người dùng. Mỗi vai trò có tập hợp các quyền được xác định trước và người dùng sẽ được gán vào các vai trò tương ứng.
• ABAC (Attribute-Based Access Control): ABAC sử dụng các thuộc tính của người dùng, tài nguyên và ngữ cảnh để quyết định quyền truy cập. Các quyền truy cập được xác định dựa trên các luật có điều kiện sử dụng các thuộc tính này.

Cách ACL hoạt động

ACL hoạt động dựa trên các quy tắc được thiết lập trước, xác định quyền truy cập cho các tài nguyên cụ thể. Mỗi quy tắc trong ACL chứa thông tin về người dùng hoặc nhóm người dùng (principal), quyền truy cập (permission), và tài nguyên (resource). Khi một người dùng hoặc máy tính cố gắng truy cập một tài nguyên nào đó, hệ thống sẽ kiểm tra ACL để xác định xem họ có quyền truy cập hay không.

Ví dụ:

Giả sử bạn có một thư mục chứa các tài liệu quan trọng và bạn muốn kiểm soát quyền truy cập vào thư mục đó. Bạn có thể thiết lập ACL như sau:

• Principal: Người dùng Alice
• Permission: Đọc và Ghi
• Resource: Thư mục chứa tài liệu

Trong trường hợp này, Alice sẽ có quyền đọc và ghi vào thư mục chứa tài liệu. Các nguyên tắc và quyền truy cập khác có thể được thiết lập tương tự để quản lý quyền truy cập cho các người dùng khác.

Vai trò của ACL trong hệ thống mạng

Access Control List (ACL) là một công cụ quan trọng trong việc quản lý quyền truy cập và bảo mật thông tin trong hệ thống mạng. Nó cho phép bạn xác định rõ ràng ai được phép truy cập vào các tài nguyên và những hành động nào họ có thể thực hiện, giúp bảo vệ thông tin quan trọng và duy trì sự an toàn trong môi trường mạng:

• Bảo mật thông tin: ACL giúp bảo vệ thông tin quan trọng khỏi việc truy cập trái phép. Bằng cách kiểm soát ai có quyền truy cập và thực hiện những hành động gì trên các tài nguyên, ACL đảm bảo rằng chỉ những người được ủy quyền mới có thể truy cập thông tin bảo mật.
• Giới hạn truy cập: ACL cho phép bạn giới hạn quyền truy cập vào các phần cụ thể của hệ thống mạng. Ví dụ, bạn có thể chỉ cho phép nhóm kỹ thuật truy cập vào máy chủ, trong khi người dùng khác không được phép.
• Quản lý người dùng: ACL giúp quản lý người dùng trong mạng bằng cách xác định quyền truy cập dựa trên vai trò hoặc nguyên tắc cụ thể. Điều này giúp tổ chức duy trì sự sắp xếp và sự an toàn trong hệ thống.
• Hiệu suất: ACL cũng có thể được sử dụng để tối ưu hóa hiệu suất mạng bằng cách hạn chế quyền truy cập vào các tài nguyên tài nguyên tải nặng hoặc riêng tư.

Các lợi ích trên chính là lý do tại sao mà hệ thống mạng doanh nghiệp cần phải sử dụng ACL.

Cài đặt ACL trên thiết bị mạng nào?

Access Control List (ACL) có thể được triển khai trên nhiều loại thiết bị mạng để kiểm soát quyền truy cập và bảo mật thông tin. Chẳng hạn như các thiết bị: Router, Switch, Firewall, Wireless Access Point, Proxy Server,….

Trong mạng LAN nội bộ cho doanh nghiệp nhỏ, thông thường Access Control List (ACL) được cài đặt trên Router hoặc Switch Layer 3 (Switch có khả năng xử lý tầng 3 của mô hình OSI).

Cả hai thiết bị này thường có khả năng triển khai ACL để kiểm soát quyền truy cập giữa các mạng con (VLAN) hoặc giữa các máy tính và dịch vụ trong mạng nội bộ. Dưới đây là một số tình huống mà bạn có thể cân nhắc cài đặt ACL:

• Router: Trong mạng nội bộ, router có thể được cài đặt ACL để kiểm soát việc truy cập giữa các mạng LAN khác nhau. Ví dụ, bạn có thể sử dụng ACL trên router để giới hạn truy cập từ mạng LAN con A đến mạng LAN con B.
• Switch Layer 3: Nếu doanh nghiệp sử dụng switch Layer 3, bạn có thể cài đặt ACL trực tiếp trên switch này để kiểm soát truy cập giữa các VLAN hoặc để ngăn chặn các dịch vụ không mong muốn. Điều này có thể giúp tối ưu hóa lưu lượng trong mạng LAN và cải thiện bảo mật.
• Wireless Access Point (AP): Trong trường hợp mạng WiFi nội bộ, bạn có thể cài đặt ACL trên Wireless AP để kiểm soát quyền truy cập vào mạng không dây. Điều này cho phép bạn xác định những thiết bị hoặc người dùng cụ thể được phép kết nối vào mạng WiFi.

Tổng kết về ACL

Qua bài viết bạn có thể thấy rằng ACL không chỉ đơn thuần là một phương pháp kiểm soát truy cập. nó là một cơ chế mạnh mẽ để bảo vệ thông tin quan trọng khỏi sự xâm phạm và lưu thông mạng không mong muốn. Bằng cách cài đặt ACL trên các thiết bị mạng phù hợp, chúng ta có khả năng ngăn chặn truy cập trái phép, tối ưu hóa lưu lượng.

Vai trò của ACL trong thế giới công nghệ ngày càng phát triển hiện nay là rất quan trọng. Đặc biệt với các doanh nghiệp vừa và nhỏ luôn phải đối mặt với nguy cơ tấn công của sự truy cập trái phép. ACL sẽ là một biện pháp hiệu quả để quản lý và bảo mật thông tin cho doanh nghiệp của bạn.